نوجوانی، دورهی بسیار سرنوشت سازی است. افراد در این دوره، اولین گامها را برای کسب هویت خود برمیدارند. لازمهی این امر، رسیدن به استقلال است. نیاز به استقلال، عاملی است که نوجوان را برمیدارد که تمام قد، در برابر سلطه و نظارت والدین مقاومت کند. این رویکرد نوجوان معمولاً در برابر مادر بیشتر است؛ چراکه میزان وابستگی به مادر بسیار شدیدتر است. از این روست که رابطه مادر با نوجوان پسر بسیار حساس و مهم می باشد.
در مقابل هم، مادر میکوشد برای حفظ رابطهی صمیمی گذشته و حفاظت از فرزند در برابر مشکلات و خطرات آتی، آزادی خواهی و استقلال او را محدود کند. نوجوانان پسر در راه کسب استقلال معمولاً بیشتر از دختران مصر هستند، تا جایی که برای رسیدن به استقلال مورد نظر خود هیچ مرزی ندارند و در این راه گاه به والدین به خصوص مادر خود آسیب می زنند.
باید در نظرداشت، نوجوان پسر با ظهور تغییرات جسمانی و هورمونی حاصل از بلوغ، تفاوت دنیای خود و مادرش را واضحتر درک میکند و به تبع آن، برای پذیرش در جمع همجنسهای خود، تلاش میکند از مادرش دور شود. در این روی گردانی از مادر، گاه کلیشههای قالبی جنسیتی رایج در جامعه، دخیل هستند. پسرهای نوجوان در جمع همسالان خود میخواهند ادای مردان را دربیاورند و به صورت ظاهری به همه بفهمانند که در همهی مسائل خود به شخصه عامل و مسئول هستند و در هیچ چیز به والدین مخصوصاً مادر وابسته نیستند.
این واکنشهای افراطی استقلال طلبانه، اغلب باعث نگرانی والدین میشود؛ چراکه والدین بیشتر از هر کسی به این مسأله واقف هستند که نوجوان پسر به واقع، توانایی و مهارت مستقل شدن را در این ابعاد ندارد و هنوز به آنها نیاز و وابستگی دارد. اما معمولاً جای نگرانی زیادی وجود ندارد؛ چراکه اغلب پسران نوجوان وقتی از والدین خود کمی دور میشوند، با تغییرات حاصل از بلوغ خو گرفته و در پی تلاش برای رسیدن به هویت و استقلال، به این نتیجه میرسند که هنوز نیاز به والدین دارند. کم کم مقاومتشان در برابر والدین از بین میرود و از آنجا که مادر را عاطفیتر میدانند و در کنارش احساس امنیت بیشتری میکنند، در حضورش به بیان احساسات خود میپردازند و مشکلات و ضعفهای خود را برای گرفتن کمک، بیان میکنند.
بیشتر بخوانیم : فرزندپروری موفق
4 نکته روانشناسی در مورد رابطه مادر با نوجوان پسر
تاثیر مادر بر تربیت پسر بچهها امری بدیهی بوده و رفتار درست وی با فرزندش به تقویت مهارتهای اجتماعی او منجر میگردد؛ خصوصا در دوران نوجوانی که با رشد و بلوغ پسر، ممکن است برخی از رفتارهای او تغییر کند. طبیعتاً مادران باید با رفتار صحیح و رعایت نکات اصولی روانشناسی ، با پسر نوجوان خود برخورد نمایند. ما در این مقاله میخواهیم راجع به ۴ نکته روانشناسی رابطه صحیح مادر با نوجوان پسر صحبت کنیم. اگر میخواهید در رابطه با این مسئله اطلاعات مفیدی را کسب کنید، لطفا تا انتهای مطلب با ما بمانید.
علت اهمیت رابطه صحیح مادر با نوجوان پسر
به طور کلی هیچ فردی در جهان به اندازه مادر نمیتواند فرزند خویش را درک کند و برای او فداکاری نماید. رابطه مادر و فرزندی یک موضوع خدادادی و طبیعی بوده و هیچ فرقی نمیکند که فرزند پسر باشد یا دختر؛ اما مادران تاثیر چشمگیری بر فرزندان پسر خود داشته و دقیقاً از زمانی که کودک به این دنیا پا میگذارد تا بزرگسالی، پیوند عمیقی با مادرش دارد. در واقع وجود این رابطه برای سلامت عاطفی پسر بچهها ضروری بوده و اهمیت شایانی دارد.
بیشتر بخوانیم : نقش مادر در فرزندپروری
چند راه برای ایجاد رابطه صحیح مادر با نوجوان پسر
برای ایجاد ارتباط سالم بین پسر و مادر راهکارهای زیادی وجود دارد. اما شما باید در درجه اول به عنوان مادر تشخیص دهید که کدام راهکار برایتان تاثیرگذار خواهد بود. در واقع بسیاری از مادران دوست دارند که ارتباط صحیح و سالمی با نوجوانان پسر خود داشته باشند اما دقیقاً نمیدانند که باید چه کار کنند. در چنین شرایطی توصیه میکنیم که با مشاوره و صحبت با فردی متخصص، با این راهکارها آشنا شوید. ما در این قسمت راجع به چند مورد از راهکارهای نحوه برقراری ارتباط صحیح مادر با نوجوان پسر، صحبت خواهیم کرد:
- از نصیحت کردن پسران و سخنرانی برای آنها به شدت اجتناب کنید: مادران عزیز باید بدانند که نوجوانان پسر از نصیحت به شدت بیزارند و اگر دوست دارید رابطه عاطفی مناسبی با فرزند خودتان برقرار کنید، به هیچ وجه نباید نصیحت کننده و غرغرو باشید؛ زیرا با اعمال چنین روشی، فرزندتان هرگز به راهنماییها و نصایح شما گوش نخواهد داد. در عوض میتوانید نظرات خود را در قالب داستانها یا خاطراتی که خودتان با برادرتان داشتهاید برای او بیان نمایید. ضمناً میتوانید از خاطرات جذاب و خندهدار آن دوران نیز برای جذب کردن نوجوان پسر خود بهره بگیرید. یک نکته بسیار مهم این است که مادران باید بدانند که در برخی مواقع برقراری ارتباط چشمی برای پسران مشکل میباشد؛ لذا به هیچ وجه هنگام صحبت کردن با وی اصرار نکنید که به صورتتان نگاه کند؛ زیرا حتی اگر او مشغول به انجام کاری باشد، میتواند صحبتهای شما را گوش کرده و تجزیه و تحلیل نماید.
- استعدادهایش را همیشه به او یادآوری نمایید: رفتار مادر با پسر خصوصاً پسران نوجوان، به هیچ وجه نباید به گونهای باشد که همیشه حالت سرزنشی داشته باشد؛ بلکه باید دائماً از خصوصیات مثبت فرزندش و استعدادهای او در جمع یا در گفتگوی های دو نفره خودشان صحبت کند و از وی تمجید کرده و پسرش را مورد تحسین قرار دهد. بدین ترتیب اعتماد به نفس او بالا رفته و اگر دائماً به فرزند پسرتان یادآوری کنید که او دارای استعداد و مهارت است، میشود گفت که او بتواند علاقه و استعدادش را به درستی یافته و آنها را تقویت نماید. لازم به ذکر است که تمجیدها و تعریفهای مادر نباید بیش از اندازه باشد به گونهای که فرزندش مغرور و از خود راضی شود؛ زیرا که چنین موضوعی نیز به هیچ وجه خوشایند نمیباشد. به مادران عزیز توصیه میکنیم با تعریفها و تمجیدهای صحیح و به جا پسرتان را به مردی با عزت نفس بالا تبدیل نمایید.
- هرگز پسرتان را شرمنده نکنید: همه ما میدانیم که فرزندان ممکن است گاهی اوقات دچار اشتباه گردند. در چنین شرایطی مادر به هیچ وجه نباید بگذارد که پسرش در مقابل سایر افراد احساس شرمندگی و خجالت زدگی کند. پس شما به عنوان مادر بپذیرید با توجه به اینکه نوجوان پسر شما دائماً در حال آزمون و خطا و یادگیری است؛ ممکن است گاهی نیز به اشتباه دچار گردد. لذا از تنبیه و سرزنش او در مقابل چشم آشنایان و دوستان و یا سایر اعضای خانواده به شدت اجتناب کنید؛ زیرا نوجوانان پسر غرور خاصی داشته که اگر جلوی جمع غرورشان شکسته شود، به شدت اعتماد به نفسشان را از دست میدهند. پس اگر خطایی را از فرزند خود دیدید، میتوانید در یک فرصت مناسب طی گفتگویی دو نفره به او بگویید که رفتارش مناسب نبوده ومیتوانید برای رفتار بد وی مجازاتی را نیز در نظر بگیرید که باید در رابطه با اعمال این مجازات قاطع و استوار برخورد کنید. طوری که ضمن حفظ اعتماد به نفس فرزندتان این احساس به او القا شود همچنان او را دوست دارید و برایش ارزش زیادی قائل هستید.
- برای نوجوانان پسر خود وقت بگذارید: شما باید به عنوان مادری نمونه بتوانید گفتگوی صحیحی با فرزندتان داشته باشید به گونهای که هر زمان او خواست راجع به موضوعی با شما مشورت کند، برایش وقت بگذارید. در صورتی که پسرتان انتقاداتی داشت، به حرفهای او دقیقاً گوش فرا دهید. در این صورت پسران از همین طریق، نکات آموزنده زیادی را از مادرشان یاد میگیرند؛ به عنوان مثال در آینده محبت کردن، عشق ورزیدن، مهربانی کردن و ایجاد رفتار مثبت با زنان را فراخواهند گرفت. در صورتی که شما یک پسر نوجوان عصبی و پرخاشگر دارید، میتوانید با اعمال رفتارهای صحیح و گذاشتن وقت مناسب برای گفتگوی مسالمت آمیز با وی، میزان پرخاشگری او را کم رنگ تر نمایید.
تاثیرات برخورد صحیح مادر با نوجوان پسر
در صورتی که مادر با فرزند پسر خود رفتار درستی داشته باشد؛ در نتیجه در وجود او نشانهها و آثاری به جا گذاشته میشود. مهمترین آنها عبارت اند از:
☆ از لحاظ عاطفی بسیار قوی هستند: معمولا پسرانی که از دوران کودکی رابطه خوبی با مادر خود دارند، در نوجوانی و بزرگسالی نیز از نظر عاطفی بسیار قوی خواهند بود. در واقع بر اساس علم روانشناسی چنین پسرانی پتانسیل ایجاد مشکلات رفتاری را کمتر در وجود خود دارند؛ زیرا پیوند قوی آنها با مادر موجب افزایش اعتماد به نفس و القای حس امنیت به آنان شده است. اما اگر از کودکی مادر نتواند رابطه سالم و مثبتی را بین خود و فرزندش برقرار کند، در دوران نوجوانی فرزند به فردی عصبی و پرخاشگر تبدیل شده و در بزرگسالی نیز برای رسیدن به اهداف خود به ایجاد روابط ناسالم دچار مشکل میشود.
☆ به زنان احترام خواهند گذاشت: رابطه صحیح مادر با کودک یا نوجوان پسر باعث میشود که او بابت فداکاریهای مادرش همیشه قدردان وی باشد و بدین ترتیب چنین پسری یاد میگیرد که به همه زنان احترام بگذارد؛ در نتیجه او در آینده هیچ حس برتری نسبت به همسر یا خواهر خود نداشته و افراد را در یک سطح خواهد دید.
☆ احتمال موفقیت چنین پسرانی بیشتر است: معمولاً والدینی که در زندگی و تحصیل کودکان و نوجوانان خود نقش مثبت دارند، باعث میشوند تا او بیشتر از نظر حرفهای و شخصی موفق باشد. در واقع مادر اگر بخواهد ارتباط سالمی با نوجوان خود در این زمینه برقرار کند، باید بتواند به عنوان دوست و راهنمای او در زندگیش حضور پیدا کند. در حقیقت یکی از اصلیترین وظایف مادران این است که ضمن برقراری ارتباط سالم با نوجوان پسر، راههای موفقیت را به وی نشان داده و او را در راه رسیدن به آنها راهنمایی کند.
☆ افزایش توانایی بیان افکار و احساسات: مادران در واقع هوش عاطفی خود را به فرزند پسر خود منتقل کرده و او را یاری میدهند تا بتواند افکار و احساسات خود را به درستی بیان کند؛ بدین ترتیب چنین پسری میتواند در اجتماعات مختلف مانند: مدرسه، جمعهای دوستانه و دورهمی های خانوادگی و… به راحتی و با رعایت احترام و ادب، نظریات عواطف و احساسات خود را بیان کند.
☆ چنین پسرانی رفتارهای کم خطرتری دارند: طبق تحقیقات پسرانی که رابطه خوب و سالمی با مادر خود داشته از انجام رفتارهای پرخطر دوری میکنند و معمولاً رفتارها و اعمال آنها، کم خطرتر نسبت به سایر همسالان خودشان است. با توجه به اینکه پسران در دوران نوجوانی به شدت تحت تاثیر همسالان خود هستند و ممکن است گاهی دوستانشان را به والدین خود ترجیح دهند، داشتن رابطه قوی و سالم با مادر، می تواند آن ها را از خطرات دور کرده و آنان تمایل پیدا میکنند تا مطابق با صلاحدید و خواسته والدین خود رفتار کنند. بدین ترتیب با داشتن ارتباط صحیح مادر با نوجوان پسر فاصله و شکاف بین این دو کمتر شده و این مساله تاثیر مثبتی روی رفتارهای پسر دارد. بد نیست بدانید که طبق مطالعات انجام شده در علم روانشناسی رفتاری که مادر با پسر خود دارد تاثیر بسیار بالایی در نگرش وی نسبت به مواد مخدر، نوشیدنیهای الکلی و روابط جنسی نامشروع دارد.
بیشتر بخوانیم : تست شخصیت شناسی نوجوان
جمع بندی
همه ما میدانیم که اصلیترین مراقب فرزند، مادر بوده و اولین رابطه عاطفی و فیزیکی بین پسر و مادر دقیقاً پس از تولد شکل میگیرد. تاثیر مادر بر پسر فقط محدود به دوران کودکی نبوده و در تمام مراحل زندگی وجود دارد؛ خصوصاً در زمان بلوغ اهمیت رفتار صحیح مادر با نوجوان پسر خود بیشتر بوده و این مسئله میتواند تاثیرات زیادی را روی آینده او داشته باشد. در دنیای امروز با گسترش علم و تکنولوژی و افزایش هوش بچهها، ممکن است ایجاد رابطه صحیح با نوجوانان خصوصاً نوجوانان پسر، اندکی پیچیده باشد؛ لذا میتوانید در چنین شرایطی از مشاوره متخصصان روانشناسی کمک بگیرید.
سوالات متداول
۱_مادران چطور روی پسران خود تاثیرگذار خواهند بود؟
مادرها با پرورش هوش هیجانی پسرانشان به آنها یاد میدهند که چطور میتوانند احساسات خود را شناخته و آن را ابراز کنند. همچنین از نظر مهارتهای اجتماعی نیز تاثیر بسیار زیادی روی آنها دارند.
۲_درخواست و نیاز پسران از مادران چه چیزهایی است؟
پسران معمولاً نیازهای زیادی را در رابطه با مادر خود دارند؛ به عنوان مثال پشتیبانی کردن، عشق بی قید و شرط، آموزش دادن مهارتهای زندگی، وقت گذاشتن مادر با آنها و… جزء نیازهای اساسی پسران بوده که انتظار دارند مادر آنها را برآورده کند.
۳_رفتار مادر با نوجوان پسر چه تاثیری روی تحصیل او دارد؟
به جرات میتوانیم بگوییم معمولا پسرانی که ارتباط صحیحی با مادر خود داشتهاند، جزء شاگرد اولهای مدرسه هستند؛ زیرا تربیت صحیح مادر و رفتار دوستانه وی با نوجوان پسر میتواند او را مشتاق و علاقمند به درس نماید. البته عوامل دیگری نیز در موفقیت تحصیلی فرزندان تاثیرگذار است اما منظور ما از بیان این مطلب این بود که مادران میتوانند با تحسین و تشویق و اعمال رابطه صحیح، در موفقیت فرزندانشان در هر زمینهای تاثیر چشمگیری داشته باشند.
۴_رابطه صحیح مادر با نوجوان پسرش روی اعتماد به نفس او چه تاثیری میگذارد؟
طبق مطالعات انجام شده در علم روانشناسی مادرانی که رابطه صحیحی را با فرزند خود برقرار کرده و به او احساس عشق و اطمینان میدهد، فرزندشان نیز اعتماد به نفس بسیار زیادی پیدا کرده؛ زیرا در چنین شرایطی احساس میکند که فرد محبوب و کاملی است.