شخصیت شناسی از روی رفتار

از گذشته تاکنون بسیاری از روانشناسان و پژوهشگران در پی شناخت شخصیت انسان بوده و هنوز هم هستند و در طی این تحقیقات، فرضیه‌ها و تعاریف متعددی مطرح شده است. شخصیت شناسی انسان‌ها به معنی آشنایی با ویژگی‌های فردی او و پیش بینی رفتار در آنهاست و این اتفاق فقط توسط روش‌های اصولی شخصیت شناسی افراد از روی رفتار امکان پذیر است که ما در این مقاله قصد داریم به طور کامل و جامع، به بررسی آن بپردازیم. پس لطفاً تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.

شخصیت شناسی از روی رفتار و اهمیت آن

شخصیت طیف بسیار وسیعی داشته معمولاً همه جوانب زندگی بشر را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. شخصیت بعدی از وجود انسان است که به راحتی قابل تغییر نبوده و بیانگر چیستی و کیستی هر شخص است. شخصیت یعنی مجموعه‌ای از الگوهای معینی که شامل ذهنیت‌ها، دریافت‌ها، انگیزه‌ها، سبک فکرها، شیوه صحبت کردن و اقدامات یک فرد در شرایط محیطی متفاوت است.

مجموع این عادتها، عملکردها، طرز تفکرها و … است که شخصیت شناسی از روی رفتار را به وسیله علم روانشناسی میسر کرده و به وسیله ارتباط هایی که بین این رفتار ها وجود دارد می توان شخصیت افراد را از روی رفتار آن ها تشخیص داد.

در واقع شخصیت آن چیزی است که یک فرد را نسبت به اشخاص دیگر متمایز کرده و به فردیت و وجودیت او معنا می‌دهد. شخصیت شامل ویژگی‌هایی نسبتا پایدار و با ثبات است که برای توصیف آن از صفاتی مانند زودرنج، درونگرا، پرحرف و… استفاده می‌شود.

بنابر نظریه فروید ساختار شخصیت هر فردی شامل سه بخش نهاد، خود و فراخود می‌شود. نهاد بخشی است که با غرایز در ارتباط است و هدفش ارضای نیازهای بدن است. نهاد ارضای فوری نیازها را می‌خواهد و کوچک‌ترین تاخیری را تحمل ندارد؛ در نتیجه ساختاری خودخواه، غیر اخلاقی و ناشکیبا دارد.

خود، بخش منطقی شخصیت است که طبق واقعیات عمل کرده و به دلیل آگاهی از حریم‌ها، ارضای غرایز را به تاخیر انداخته و آنها را در جهتی پسندیده هدایت می‌کند. فراخود دارای دو بخش خود آرمانی و وجدان می‌باشد و طبق کمال اخلاقی عمل می‌کند و هدفش جلوگیری از ارضای نیازها مثلاً، غرایز جنسی و پرخاشگری است. در این بین خود وظیفه دارد تا میان نهاد و فراخود، تعادل ایجاد کرده تا ساختار شخصیتی فرد از هم پاشیده نشود.

بیشتر بخوانیم : شخصیت شناسی از روی حرف زدن

شخصیت شناسی رفتار

شخصیت شناسی از روی رفتار

عوامل متعددی در به وجود آمدن شخصیت یک فرد موثر است. خصوصیات و صفاتی که از طریق ژن به فرد منتقل می‌شوند؛ نقش مهمی را در شکل‌گیری شخصیت او داشته و بخشی از آن را تشکیل می‌دهد. عوامل محیطی نیز حاصل تاثیر جو محیط‌هایی است که شخص از ابتدای تولد خود، در آن زندگی کرده است.

خانواده و مدرسه از جمله مهم‌ترین این محیط‌ها محسوب می‌شوند و بخش مهمی از رشد و شکل‌گیری شخصیت انسان به این دو مربوط می‌شود. رفتار نمود بیرونی شخصیت است و در واقع تمام اعمال و حرکات انسان متاثر از شخصیت اوست.

شخصیت الگویی از باورها و ارزش‌های هر شخص است که رفتارش را تعیین می‌کند؛ بنابراین با شناخت این بعد از وجود خود و اطرافیانمان، می‌توانیم نقاط قوت و ضعفمان را شناخته و با بهبود آنها، آینده ای درخشان‌تر کسب کنیم.

اگر فرد تا حدودی قادر باشد تیپ شخصیت دوستان و اطرافیان خود را شناسایی کند، می‌تواند ارتباطات سازنده‌تر و به دور از تنشی را تجربه کند و حتی با افراد کاملاً غریبه نیز برخوردی درست داشته باشد.

از روی چه رفتارهایی می‌توان به شخصیت افراد پی برد؟

همانطور که گفتیم شناخت شخصیت انسان‌ها در همه جنبه‌های زندگی فردی و اجتماعی نقشی اساسی دارد؛ بنابراین اگر بتوان از روی بعضی رفتارهای فرد به شخصیت او تا حدودی پی ببریم؛ می‌توانیم ارتباطی راحت‌تر و مناسب‌تر با وی برقرار کنیم. ما در این قسمت قصد داریم تعدادی از رفتارهایی را که باعث می‌شود در زمان کوتاه اطلاعات کلی از شخصیت فرد به ما بدهند، معرفی کنیم.

• احوال پرسی و سخن گفتن: یکی از پیش پا افتاده ترین روش های شخصیت شناسی از روی رفتار مشاهده نحوه احوال پرسی شخص می باشد.
  وقتی برای اولین بار با شخصی ملاقات می‌کنید، در لحظه اول شروع به سلام و احوالپرسی کرده و از روی نحوه صحبت کردن برخورد او می‌توانید این را دریافت کنید که آیا فردی خونگرم است یا آرام و کم‌ حرف؟ ضمنا می‌توان از روی تن صدای فرد و رسایی کلام او، میزان اعتماد به نفسش را سنجید.
  هنگامی که افراد در صحبت‌های خود از شوخ طبعی استفاده می‌کنند، می‌توان این را دریافت که ذهنی خلاق داشته و به جزئیات توجه می‌کند. هنگام صحبت با هر شخص به کلماتی که او استفاده می‌کند توجه کنید تا هم بتوانید سطح دایره واژگان او را تشخیص داده و میزان اطلاعات و مطالعات او را به دست بیاورید و هم میزان ادب و نزاکت کلام او را دریابید.

• ارزش قائل شدن برای زمان: وقت شناسی یکی از بهترین معیارهای شخصیت شناسی از روی رفتار می باشد. زمانی که فرد سر موقع در محل قرار تعیین شده حاضر می‌شود؛ نشان از میزان ارزش و اهمیتش برای دیگران و خود دارد. از طرف دیگر وقت شناسی افراد می‌تواند به منظم بودن و اهمیت برنامه‌ریزی در زندگی آنها اشاره کند. زمانی که شخص برای لحظات و زندگی خود ارزش قائل می‌شود و نمی‌خواهد آن را تلف کند، به معنی حسابگری و دقت بالای او در مواجهه با مسائل دارد.

بیشتر بخوانیم : معرفی تست های شخصیت شناسی

زبان بدن و شخصیت شناسی

• زبان بدن: در علم روانشناسی زبان بدن یکی از بخش‌های مهم شخصیت شناسی است. افراد حتی اگر بسیار هم درونگرا باشند، با زبان بدن، تعدادی از ویژگی‌های شخصیتی خود را بروز می‌دهند؛ برای مثال حالت نشستن یا ایستادن فرد نشان از احساس درونی او دارد.
  کسانی که هنگام نشستن روی صندلی خود تکیه داده و پاهایشان را روی هم می‌اندازند، دارای اتکا به نفس بالایی بوده و نشانگر این است که کاملاً نسبت به اعمال و رفتار خویش تسلط دارند.
  همچنین این افرادی از گفتگو ترسی نداشته و در تصمیمات خود استوارند. اما زمانی که شخص در حالت ایستاده یا نشسته مدام این پا و آن پا می‌کند و وضعیت خود را تغییر می‌دهد، نشان از اضطراب و تردید او دارد. دست به سینه ایستادن نیز یکی از نشانه‌های مخالفت فرد با شرایط موجود است.

• دست خط: با نگاه کردن به دست خط طرف مقابل می‌توانید تا حدودی به شخصیت او پی ببرید. اگر کلمه‌های نوشته شده بزرگ باشند؛ یعنی فرد بسیار اجتماعی بوده و از بودن در جمع لذت می‌برد. در حالی که دست خط ریز نشان از درونگرایی فرد دارد؛ یعنی کسی که دوست ندارد به راحتی عواطف خود را بروز دهد.
  افرادی که نوشته‌های خود را کمرنگ می‌نویسند، معمولاً نسبت به مسائل بی‌توجه و بی‌حوصله هستند. در حالی که فشار آوردن زیاد به خودکار هنگام نوشتن، نشان از لجاجت فرد داشته که اصرار به اثبات خود دارد و می‌خواهد در همه شرایط توجه دیگران را به خود جلب کند.

• چک کردن گوشی: زمانی که فرد مدام گوشی خود را از کیف یا جیب خود خارج کرده و شبکه‌های اجتماعی را چک می‌کند، نشان از این دارد که در مسائل عاطفی ثبات نداشته و حال و هوایش به سرعت تغییر پیدا می‌کند.
  اما همین موضوع برای بعضی از افراد ممکن است یک عادت معمولی به حساب آید و یا به علت پرمشغلگی، شخص مجبور باشد دائماً تلفن همراه خود را چک کند. به همین دلیل است که شخصیت شناسی از روی رفتار کاری پیچیده است و با تکیه بر چند عامل و شواهد نمی توان به صورت دقیق، به نوع شخصیت افراد پی برد.

لازم به ذکر است که یکی از مطمئن‌ترین راه‌های ارزیابی شخصیت افراد انجام آزمون‌های شخصیت شناسی و تست روانشناسی است که معروف‌ترین و معتبرترین آنها شامل آزمون شخصیت mbti و آزمون کتل است. در ضمن زوج ها می‌توانند برای شناخت هر چه بیشتر شخصیت و روحیات همسرانشان، به روانشناسان مراجعه کرده و از مشاوره کمک بگیرند.

بیشتر بخوانیم : تست شخصیت شناسی نوجوان

شخصیت شناسی مردان از روی رفتار

شخصیت شناسی مردان از روی رفتار

یکی از شگفتی‌های خلقت وجود تفاوت‌ها بین مردان و زنان است. پژوهشگران پس از مطالعه و تحقیق فراوان به این نتیجه رسیده‌اند که رفتارهای ذهنی و عملی مردان و زنان به صورت ذاتی با هم فرق می‌کند و افراد تحت تاثیر جنسیت خود به گونه‌ای متفاوت از هم عمل می‌کنند.

بسیاری از مشکلات و سوء تفاهمات خانوادگی و اجتماعی، ناشی از عدم شناخت ویژگی‌های جنسیتی خود فرد و طرف مقابل است. اگرچه مطالبی را که در قسمت قبل ذکر کردیم معمولا برای زنان و مردان مشابه است؛ اما به خاطر همین تفاوت رفتاری، این دو جنس در بعضی از رفتارها با یکدیگر متفاوت عمل می‌کنند.

مردان به دلیل هدف گرایی خود به عمل و آزمایش کردن تمایل بیشتری نشان می‌دهند. مثلا موقع رانندگی بسیاری از خصوصیات اخلاقی خود را بروز می‌دهند.

اگر مشاهده کردید که مردی هنگام گیر کردن در ترافیک یا ایستادن پشت چراغ قرمز، به سرعت برآشفته می‌شود و یا اینکه مدام از سایر رانندگان ایراد می‌گیرد، می‌توانید اینطور نتیجه بگیرید که فردی پرخاشگر است و آستانه تحمل پایینی دارد و به حقوق رانندگی سایرین اعتنایی نمی‌کند.

آقایان بیشتر شهودی هستند و با نگاه کردن به محیط اطراف خود اطلاعات را دریافت می‌کنند؛ بنابراین با دقت به اینکه آیا فرد تماس چشمی برقرار می‌کند یا نه، می‌توان به شخصیت او پی برد. مردانی که از برقراری تماس چشمی واهمه‌ای نداشته و با دقت به اطراف خود نگاه می‌کنند، در روابط اجتماعی با سایر افراد موفق‌تر عمل می‌کنند.

شخصیت شناسی زنان از روی رفتار

شخصیت شناسی زنان از روی رفتار

شخصیت شناسی از روی رفتار کار دشواری است که نیاز به توجه و دقت نظر دارد. از نظر روانشناسی زنان نیز رابطه‌گرا هستند و استعداد بیشتری برای بینش و تمایل به تماشا دارند. زنان در مواجهه با اطراف خود، واکنش‌های هیجانی‌تر و احساسی‌تری بروز می‌دهند.

به عنوان مثال می‌توانید برای شناخت شخصیت خانم‌ها آنها را هنگام برخورد با کودکان یا کسانی که برای آنها منفعتی ندارند، مانند گارسون رستوران یا نگهبان پارکینگ زیر نظر بگیرید. از نحوه برخورد و صحبت کردن آنان، می‌توانید میزان مهربانی و احساساتشان را نسبت به خانواده در برخورد با کودکان و میزان ارزش قائل شدنشان را برای شغل دیگران در برخورد با افراد غریبه، تشخیص دهید.

لبخند زدن هنگام صحبت با کودکان و احترام گذاشتن به افرادی که در حال خدمت به او هستند، نشان از اصیل‌زادگی و قابل اعتمادی او دارد.

بیشتر بخوانیم : 4 نکته روانشناسی در مورد رابطه مادر با نوجوان پسر

سخن پایانی

زمانی که دو نفر برای اولین بار یکدیگر را ملاقات می‌کنند، به دنبال نشانه‌هایی هستند که شناخت نسبی از شخصیت یکدیگر پیدا کنند. ما در این مطلب سعی کردیم راهکارهایی را جهت شناسایی شخصیت افراد از روی رفتار معرفی کنیم. امیدواریم که مطالب این مقاله که توسط گروه ذهن زیبا آماده شده بود؛ برای شما مفید بوده باشد. از توجه شما بسیار متشکریم.

سوالات متداول

۱_جویدن ناخن در افراد نشانگر چیست؟

با توجه به تحقیقات، افرادی که ناخن‌های خود را جویده یا با موهای خود بازی می‌کنند؛ نمی‌توانند آرامش خود را به طور کامل حفظ کرده و دچار اضطراب هستند.

۲_ آیا زبان بدن به طور دقیق می‌تواند حالات روحی فرد را توصیف کند؟

همانطور که در متن اشاره شد، زبان بدن می‌تواند تا حد زیادی از احساسات و افکار درونی فرد را در لحظه نشان دهد که این موضوع می‌تواند در موقعیت‌هایی مانند جلسات کاری و مصاحبه‌های شغلی، بسیار کارامد باشد.