تولد یک نوزاد یکی از هیجان انگیزترین احساسات موجود در دنیای هستی است و ممکن است این احساسات ترکیبی از هیجان, ترس, لذت و اضطراب باشند. گاهی ممکن است بعد از به دنیا آمدن نوزاد اتفاقی بیفتد که هیچکس انتظارش را ندارد; افسردگی! افسردگی پس از زایمان یکی از عارضه‌های زایمان بوده که هنوز دلیل مشخصی برای آن پیدا نشده است. اما به هیچ وجه نشانه نقص یا علاقه نداشتن به نوزاد نیست; بلکه ممکن است به دلایل مختلفی به وجود آید. اگرچه افسردگی پس از زایمان, اغلب برای مادران پیش می‌آید اما در موارد معدودی این مسئله برای پدران نیز ایجاد خواهد شد. این مقاله ما می‌خواهیم در رابطه با این موضوع صحبت کنیم که افسردگی پس از زایمان کی و چگونه شروع می‌شود. پس اگر می‌خواهید اطلاعاتی را در این زمینه داشته باشید, تست روانشناسی ذهن زیبا را تا انتها همراهی بفرمایید.
افسردگی پس از زایمان
افسردگی پس از زایمان چیست؟
افسردگی پس از زایمان نیز جزو بیماری‌های افسردگی به حساب می‌آید که برای ۱۰ درصد از خانم‌ها پیش می‌آید. علائم آن نیز تقریباً مشابه به علائم افسردگی در موارد دیگر شبیه می‌باشد که بستگی به شدت افسردگی دارد.
یک یا دو ماه بعد از زایمان افسردگی, شروع می‌شود و فرد دچار احساسات ناخوشایندی خواهد شد. جالب است بدانید که در جوامع شهری بیش از جوامع روستایی این اتفاق خواهد افتاد.
بیشتر بخوانید : زایمان و تغییرات هورمونی
معمولا پس از تولد نوزاد همه اطرافیان از جمله مادر, انتظار خوشحالی را دارند. متاسفانه برخی از مادران به جای سرخوشی به شدت ناراحت شده و هیچ علاقه‌ای به نوزاد خود نشان نمی‌دهند این مسئله نیز به هیچ وجه تقصیر مادر نیست و حالتی است که ممکن است ریشه در دوران کودکی وی داشته باشد.
گاهاً دیده شده است که مادران در اثر افسردگی پس از زایمان, دست به خودکشی می‌زنند که البته این مسئله بسیار نادر است. در ادامه مطلب شما را با علائم افسردگی پس از زایمان و راه‌های درمان آن آشنا می‌سازیم.
ایجاد افسردگی بعد از زایمان
دلیل ایجاد افسردگی پس از زایمان
همانطور که اشاره کردیم در علم روانشناسی هنوز دلیل مشخصی برای افسردگی پس از زایمان تشخیص داده نشده است. البته مادران نیز می‌توانند با استفاده از انواع تست روانشناسی و تست شخصیت شناسی نسبت به وضعیت روحی روانی خود اطلاعات بیشتری را کسب کنند.
تماس با مشاورین ذهن زیبا
اگرچه افسردگی پس از زایمان ممکن است بدون هیچ علت دقیقی آغاز شده و ادامه پیدا کند, اما به طور کلی اگر برخی از مشکلات زیر را داشته باشید, احتمال بروز افسردگی پس از زایمان در شما بیشتر خواهد بود:
بیشتر بخوانید : اضطراب جدایی در بزرگسالان
_سابقه افسردگی و مشکلات روحی و روانی و یا داشتن افسردگی در دوران بارداری
_عدم حمایت کافی از جانب خانواده و یا همسر
_داشتن گذشته‌ای پرتنش و پر استرس و یا از دست دادن یکی از عزیزان
_وضعیت وخیم مالی و یا از دست دادن شغل و کار
علائم افسردگی پس از زایمان
علایم افسردگی پس از زایمان
۱_افسردگی: شایع ترین علامتی که در این بیماری وجود دارد, همین افسردگی و احساس نارضایتی است که باعث می‌شود مادر دائماً بغض کند و در زمان‌های مختلف شبانه روز این حالت کم و زیاد می‌شود. از طرفی مادران در چنین شرایطی به شدت زودرنج می‌شوند و با هر کلامی از جانب همسر یا کودک خود عصبانی خواهند شد.
۲_خستگی: یکی دیگر از نشانه‌های رایج افسردگی بعد از زایمان, خستگی شدید است. اگرچه همه مادران پس از زایمان این احساس خستگی را دارند, اما آنهایی که دچار افسردگی پس از زایمان می‌شوند به شدت خسته و فاقد انرژی هستند و حس می‌کنند که نمی‌توانند هیچ کاری را انجام دهند.
۳_بی‌خوابی: مادران در چنین شرایطی با وجود اینکه بسیار احساس خواب آلودگی می‌کنند, نمی‌توانند به خواب بروند; زیرا دائماً نگران همه چیز هستند.
۴_تغییر اشتها: زمانی که فرد به افسردگی پس از زایمان مبتلا می‌شود, میزان اشتها و سبک غذاییش دچار تغییرات زیادی خواهد شد; به عنوان مثال ممکن است فرد فراموش کند که غذا بخورد و یا دچار پرخوری شدید شده و پس از افزایش وزن ناشی از پرخوری, دچار ناراحتی بیش از اندازه گردد.
۵_لذت نبردن از هیچ چیز: طبق آمار مادرانی که دچار افسردگی پس از زایمان می‌شوند, به هیچ چیزی علاقمند نیستند و نمی‌دانند که چه چیزی آنها را خوشحال می‌کند; بدین ترتیب از بودن با نوزاد خود لذت نبرده, در کنارش نمی‌خوابند و با او بازی نمی‌کنند. حتی گاهی ممکن است هنگام شیر دادن به نوزاد نیز احساس بدی داشته باشند.
۶_از دست دادن علاقه به رابطه جنسی: پس از زایمان بانوان ممکن است به دلایل متعددی برای مدت کوتاه از رابطه جنسی متنفر شوند. اما بانوانی که به افسردگی پس از زایمان مبتلا می‌شوند, هیچ میلی به رابطه جنسی ندارند. در چنین شرایطی همسران آنها نیز احساس بسیار بدی پیدا کرده و باعث بدتر شدن موقعیت می‌شود.
۷_افکار منفی و احساس گناه: یکی دیگر از علائم و نشانه‌های افسردگی پس از زایمان این است که فرد به شدت دچار افکار منفی شده و احساس می‌کند مادر خوبی نیست و در ادامه خود را به دلیل داشتن چنین احساساتی مقصر می‌داند. در این حالت مادر اعتماد به نفسش به شدت پایین خواهد آمد و احساس می‌کند که نمی‌تواند از عهده وظیفه مادری بر بیاید.
۸_احساس ترس و اضطراب: اگرچه اکثر افرادی که به تازگی مادر شده‌اند, نسبت به سلامت کودک خود حساس هستند; اما اگر مادر به افسردگی پس از زایمان مبتلا گردد, ممکن است این احساس ترس و اضطراب چند برابر گردد.
به گونه‌ای که او دائماً نگران موارد مختلف در رابطه با کودک خود است . مثلا همیشه نگران است که ممکن است کودکش به اندازه کافی وزن نگیرد و… در چنین شرایطی این نگرانی بیش از اندازه مواردی از قبیل تپش قلب, تنگی نفس و… را به همراه دارد.
٩_ناامیدی وپوچی: هنگامی که افسردگی پس از زایمان ایجاد می‌شود, مادر به شدت احساس ناامیدی می‌کند. ضمنا این افکار به سراغ او می‌آید که زندگی خانواده‌اش بدون وجود وی بهتر خواهد بود; لذا ممکن است به فکر خودکشی بیفتد. حتی در موارد بسیار معدودی ممکن است بانوان مبتلا به افسردگی پس از زایمان, اعتقادات غیرمعمولی پیدا کرده و در ساعات مختلفی از شبانه روز صداهای عجیب و غریب بشنوند.
بیشتر بخوانید : از بین رفتن علاقه بین زن و شوهر
این علائم که نام بردیم جزو شایع‌ترین علائم افسردگی پس از زایمان هستند که ممکن است برای هر فردی به وجود آیند و بستگی به شدت میزان افسردگی, شدت این علائم نیز کم و زیاد خواهد شد.
به همین دلیل است که توصیه می‌شود مادران در کلاس‌های مشاوره و روانشناسی پیش از زایمان شرکت کنند تا با آگاهی نسبت به این مسائل, در صورت بروز افسردگی بتوانند شرایط را به بهترین نحو ممکن مدیریت نمایند.
درمان افسردگی پس از زایمان
درمان افسردگی بعد از زایمان
درمان این مسئله برای سلامتی مادر و نوزاد اهمیت زیادی دارد و به هیچ وجه نباید از آن غافل شوید .متاسفانه دیده شده است که مادرانی که دچار افسردگی بعد از زایمان شده‌اند, توسط اطرافیان حمایت نشده و از درمان غافل گشته‌اند که این مسئله سبب بروز عوارض جبران ناپذیری شده است.
درمان افسردگی بعد از زایمان شامل درمان‌های روانشناسی و مشاوره و یا درمان‌های دارویی می‌باشد و در مواردی نیز باید ترکیبی از این دو را برای بهبود وضعیت بیمار به کار گرفت.
در موارد شدیدتر نیز ممکن است درمان‌های روانشناسی و در دارویی تاثیرگذار نباشد و پزشک ناچار به استفاده از روش‌های تحریک کننده مغز الکتروشوک گردد. لذا برای درمان ابتدا باید شدت میزان افسردگی را تشخیص داده و سپس روش درمانی را به کار گرفت.
طی روند درمان این بیماری, مادر در جلسات روان درمانی و مشاوره تکنیک‌های متفاوتی را برای تفکر رفتار و واکنش نشان دادن در موقعیت‌های مختلف یاد می‌گیرد.
همچنین در این جلسات سعی می‌کنند به مادر کمک کنند تا بتواند ضمن افزایش مهارت‌های فردی و انجام کارهایی که به آن علاقمند است, روابط اجتماعی خود را نیز گسترش دهد.
از طرفی با تشخیص پزشک داروها و مکمل‌های ضد افسردگی نیز تجویز خواهد شد که این داروها می‌توانند میزان استرس را کاهش داده و به بهبود خلق و خوی فرد کمک کنند.
اکیداً توصیه می‌کنیم که به هیچ وجه به صورت خودسرانه از داروهای ضد افسردگی استفاده نکنید; زیرا ممکن است تاثیر منفی داشته باشد و یا اینکه برخی از داروها برای مادرانی که به نوزاد خود شیر می‌دهند مضر باشد; به همین جهت توصیه می‌کنیم هم برای استفاده از یک داروی خاص و هم برای تغییر دوز یا قطع کردن آن, پزشک را در جریان بگذارید.
بد نیست بدانید که طبق مطالعات صورت گرفته در زمینه تاثیر مصرف ویتامین‌ها و مکمل‌ها روی افسردگی بعد از زایمان, محققان به این نتیجه رسیده‌اند که عنصر منیزیم روی متابولیسم انتقال دهنده‌های عصبی تاثیرگذار بوده; در نتیجه در اکثر داروهای ضد افسردگی این عنصر وجود دارد.
بنابراین اکثر پزشکان مکمل‌های منیزیم را برای درمان افسردگی بعد از زایمان تجویز می‌کنند. کمبود منیزیم در بدن اختلالاتی مانند تحریک پذیری, سردرد و… را منجر می‌شود.
بیشتر بخوانید : اضطراب بچه داری برای مادران تازه زایمان کرده
سخن پایانی
برخی از مادران پس از ابتلا به حالت قبل باز می‌گردند و نوسانات خلقی, بی حوصلگی و مشکلات جسمی آنها رفع می‌شود اما برخی نیز این افسردگی را به همراه خود دارند و ممکن است در بارداری‌های بعدی به شکل شدیدتری آن را تجربه کنند.
همچنین برای تعداد معدودی از مادران ممکن است منجر به روان پریشی شدید و یا خودکشی گردد. به همین دلیل است که گفته می‌شود اگر افسردگی بعد از زایمان درمان نشود, اختلالات و مشکلاتی را برای مادران, پدران و یا حتی کودکان به وجود خواهد آورد. از توجه شما سپاسگزاریم.
سوالات متداول
۱_آیا مادران مبتلا به افسردگی پس از زایمان به کودک خود آسیب وارد می‌کنند؟
چنین مادرانی بیشتر نگران این موضوع هستند, اما بسیار نادر است که مادر در چنین شرایطی به کودک خود ضربه بزند. در این شرایط مادران بیشتر نگران این هستند که دیگران نوزادشان را از آنها بگیرند.
۲_نقش همسر در درمان افسردگی پس از زایمان مادر چیست؟
در این شرایط بهتر است ناامید نشوند و بدانند که درمان دارد. بهتر است از یک مشاور یا روانشناس برای کسب اطلاعات بیشتر کمک بگیرند.
۳_افسردگی پس از زایمان کی شروع می‌شود؟
برای برخی از مادران ممکن است بلافاصله پس از زایمان علائم این افسردگی پدیدار شود. بیشتر خانم‌ها متوجه این مسئله نمی‌شوند اما معمولا این بیماری یک یا دو ماه بعد از زایمان جدی‌تر شده و علائمش آشکار خواهد شد.
۴_افسردگی پس از زایمان چه مدت طول می‌کشد؟
این مسئله بستگی به درمان به موقع دارد ولی هیچ وجه نمی‌توان مدت زمان افسردگی را به طور دقیق مشخص کرد. اما اگر جلسات درمانی به صورت منظم انجام شود, معمولاً پس از ۶ ماه بهبودی حاصل می‌گردد.
۵_افسردگی بعد از زایمان در سزارین بیشتر است یا در زایمان طبیعی؟
طبق مطالعات صورت گرفته در عمل‌های سزارین احتمال مبتلا شدن بیشتر است; در نتیجه برخی افراد سزارین را عاملی جدی برای ایجاد افسردگی پس از زایمان می‌دانند
مشاوره با ذهن زیبا
