امروز یکی از دشوارترین کارها برای افراد، ارتباط موثر والدین با فرزندان و تربیت صحیح فرزندشان است و داشتن ارتباط خوب میان آنان، برای ایجاد پیوند قوی بین کودک و والدین حیاتی است.
میشود با قطعیت گفت بخش مهمی از موفقیت یک فرد، سلامت روانی او و تاثیری که در جامعه میگذارد، به شیوه ارتباطش با والدین خود برمیگردد. به دلیل همین اهمیت بالا، پدر و مادرها تمایل دارند که شیوههای ارتباط موثر با فرزندانشان را شناخته تا با یکدیگر به سازش برسند.
از طرفی چون رفتار با فرزند متفاوت از دیگران بوده و بسیار حساس میباشد، اکثر والدین نمیتوانند تصمیم بگیرند که از کجا، چگونه و با چه روشهایی شروع کنند.
ما در این مطلب قصد داریم در مورد ارتباط موثر والدین با فرزندان و راههای انجام آن برای شما صحبت کنیم و نکات مفید و کاربردی را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. پس برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه ارتباط موثر والدین با فرزندان، لطفاً تا پایان مطلب ارتباط موثر والدین با فرزندان ذهن زیبا را همراهی کنید.
بیشتر بخوانید : فرزند پروری موفق
اهمیت داشتن ارتباط با فرزندان چیست؟
طبق تحقیقات روانشناسی از زمانی که جنین درون شکم مادر قرار دارد با او ارتباط برقرار میکند و احساسات و عواطف او را درک میکند. وقتی که فرزند به این دنیا چشم باز میکند، رفتار اطرافیان و به خصوص پدر مادر را میبیند و با گذشت زمان میتواند آنها را تجزیه و تحلیل کرده و از آنان الگو بگیرد.
رابطه کودکان با دیگران نگرششان را به دنیا شکل داده و روی رشدشان در همه زمینهها تاثیر دارد. در واقع بچهها با ارتباط گرفتن راهی برای ابراز خودشان پیدا میکنند؛ گریه میکنند تا به نیازشان پاسخ داده شود، سوال میکنند تا کنجکاویشان برطرف شود و در مقابل احساساتی مانند نوازش، بوسیدن و لبخند زدن و واکنش مثبت نشان میدهند.
همه اطلاعاتی که کودک از محیط اطراف دریافت میکند، زمینه ساز رفتار و افکار اوست و به او یاد میدهد ارتباط بگیرد، احساسات خود را بروز بدهد و در اجتماع حضور پیدا کند. به همین دلیل داشتن ارتباط مثبت با فرزندان به شدت حائز اهمیت است و این اهمیت در دوران کودکی و نوجوانی بیشتر است؛
ارتباط موثر والدین با فرزندان
زیرا ابعاد شخصیت افراد بیشتر در این سنین شکل میگیرد و والدین باید روی این نکته حساسیت زیادی نشان دهند. پاسخ مناسبی که شما در مقابل فرزندتان نشان میدهید به او در جهت گرفتن رفتارش کمک کرده و باعث ایجاد ارتباط خوبی بین شما میشود.
وقتی که فرزند شما بهانه میگیرد و شما با مهربانی به او پاسخ میدهید، در واقع به او کمک میکنید که رفتار و احساسات را بهتر بشناسد.
همین پاسخ مناسب باعث میشود که فرزند در کنار شما احساس امنیت و تعلق خاطر کرده و برای کسب تجربیات بیشتر اعتماد به نفس بگیرد. به طور کلی میتوان گفت که جنبههای مختلف ارتباط والدین با فرزندان، تربیت و پرورش او را شکل میدهند.
از طرفی ارتباط مثبت باید از سوی والدین شروع شده تا فرزند هم یاد بگیرد و به این ارتباط مثبت پاسخ بدهد و در نتیجه رابطه دو طرفه خوبی ایجاد شود.
پدر و مادر با رفتارشان میتوانند به کودک عزت نفس، شجاعت، احساس شایستگی و… را انتقال بدهند و یا اینکه با عدم رفتار درست او را به فردی مضطرب، ناآگاه و شکست خورده تبدیل کنند که میخواهد با آن شرایط در آینده وارد جامعه شود؛
بنابراین پدران و مادران در مقابل فرزندان خود مسئولیت بزرگی داشته که باید آن را به نحو احسن انجام دهند.
بیشتر بخوانید : نوجوان و نصیحت
عناصر برقراری ارتباط موثر با فرزندان
حال این سوال برای والدین پیش میآید که برای داشتن ارتباط موثر با فرزندانمان باید چه کار کنیم؟ ما در این قسمت میخواهیم چند تکنیک برای برقراری ارتباط خوب و درست با فرزندانتان به شما معرفی کنیم تا با انجام آنها، روابط بین خود و فرزندانتان را بهبود ببخشید.
_در سطح کودکان و نوجوانان خود رفتار کنید تا با شما احساس راحتی بیشتری کنند. با کودکتان بازی کنید، با هم به پارک بروید و دوچرخه سواری کنید. ارتباط کلامی خود را با فرزند نوجوانتان حفظ کنید، با آنان شوخی کنید و سعی کنید ارتباط خوبی با دوستانشان بگیرید تا شما را در ذهنشان یک پدر و مادر امروزی ببینند.
_برای هر کدام از فرزندانتان وقت جداگانه اختصاص بدهید. طبیعی است که رفتار با کودکان، نوجوانان و جوانان باید متفاوت باشد؛ بنابراین هرگز بین آنان فرق نگذارید و تا جایی که میتوانید برای آنان وقت بگذارید. میتوانید در هفته برای هر کدام از آنها یک روز را اختصاص دهید و در کنار یکدیگر وقت بگذرانید.
_مهم بودن در کنار خانواده را تایید کنید. شما با رفتار خود با همسرتان و احترام میان یکدیگر و توجه به فرزندان در واقع تعامل همسر و خانواده را تایید میکنید و آن را بااهمیت جلوه میدهید؛ بنابراین به کودکان خود بفهمانید که تحت هر شرایطی محیط خانه و خانواده را مکانی خاص و ارزشمند بدانند و به حریم آن احترام بگذارند و سعی کنند ارتباط خوبی با همه اعضای خانواده بگیرند.
_به اندازه کافی نصیحت کنید. معمولاً کودکان و به خصوص نوجوانان در مقابل نصیحت جبهه میگیرند؛ بنابراین از بیان نصیحتهای تکراری یا عکس العملهای افراطی دوری کنید و سعی کنید موقعیت را در نظر بگیرید. ابتدا به صحبتها و احساسات آنان خوب گوش داده با آنان همدردی کنید.
سپس راهنماییهای لازم را به او کرده و در نهایت به کمک هم تصمیم درستی بگیرید. هرگز از عصبانیت، داد زدن، فحاشی، تهمت زدن و کتک زدن استفاده نکنید؛ چون نه تنها تاثیر مثبتی نخواهد داشت، بلکه موجب رفتارهای سوء در فرزندان نیز میشود. پس همواره سعی کنید با صحبت کردن مشکلات را حل کنید.
بیشتر بخوانید : رابطه پدر و نوجوان دختر
ارتباط کلامی والدین با فرزندان
ارتباط با فرزندان سه جنبه شنیداری، دیداری و گفتاری دارد که ارتباط کلامی یکی از راههای موثر در تربیت فرزندان است. این ارتباط از همون دوران کودکی شروع شده و مسیر مهمی از تربیت کودک را مشخص میکند. ارتباط کلامی خوب و محبت آمیز والدین با فرزندان، تاثیر فراوانی در روحیه کودک عواطف شخصی و تربیت او برای حضور در جامعه دارد.
والدین میتوانند با کلام درست و حتی کلمات ساده و معمولی، حمایت خود را به فرزندشان نشان دهند. استفاده از نوع کلمات و نحوه بیان آنها بسیار مهم بوده؛ زیرا هر کلمه پیامی را به کودک منتقل میکند که کودک آن پیام را تبدیل به یک اصل میکند. به عنوان مثال، پس از بازی فرزندتان با اسباب بازیهایش اگر مادر به او بگوید: اگر زمانی که بازیت تمام شد، وسایلت را جمع کنی من خیلی خوشحال میشوم؛
این نوع لفظ باعث میشود که کودک برای خوشحال کردن شما آن کار را انجام دهد و از این طریق هم نسبت به نحوه گویش شما احساس خوبی دارد، هم منظم بودن را میآموزد و هم یاد میگیرد برای درخواست کردن از دیگران باید نحوه گفتار خوبی داشته باشد تا به نتیجه برسد.
ارتباط موثر والدین با فرزندان
کودکان ممکن است گاهی زیاد از حد صحبت کنند که برای پدر مادر نیز خسته کننده است اما سعی کنید که تا حد امکان به حرفهای او توجه کرده و با علاقه به صحبتهایش گوش کنید تا حس اعتماد به نفس و مهم بودن را در وی تقویت کنید.
عوارض نداشتن ارتباط موثر والدین با فرزند
حتی صبورترین و دوست داشتنی ترین والدین نیز ممکن است در روابط خود با فرزندانشان دچار مشکل شده و علی رغم تلاشهایشان بین رابطه آنان با فرزندان خود، ناسازگاریهایی پیش بیاید. اگر این ناسازگاریها و مشکلات ادامهدار باشد، میتواند عوارض جبران ناپذیری را در شخصیت، روحیات و آینده فرزند شما به وجود آورد.
عدم صداقت، عدم پایداری در تصمیم گیریها و عمل نکردن به قولها توسط والدین میتواند زمینه ساز بیاعتمادی کودکان نسبت به والدین شود و همین موضوع باعث میشود فرزندان در بزرگسالی نسبت به همه افراد جامعه بیاعتماد شوند.
اگر فرزند نتواند با پدر و مادر خود ارتباط درستی بگیرد، توجه خود را به مسائل دیگر مانند دوستان و یا شبکههای مجازی معطوف کرده و ممکن است دچار افسردگی و وابستگیهای افراطی و مخرب در این زمینه شود. زمانی که والدین و فرزند ارتباط موثری با یکدیگر ندارند، باعث میشود که ارزش احترام در خانواده برای کودک پایین بیاید و منجر به بد رفتاری در وی میشود.
البته هرگز برای درست کردن و تغییر روابط بین والدین و فرزندان دیر نیست و در صورت نیاز نیز میتوانید از متخصصان روانشناسی و مشاوره کمک بگیرید.
بیشتر بخوانید : بی دقتی در کودکان و نوجوانان
سخن پایانی
ارتباط موثر والدین با فرزندان امری ضروری در جامعه امروز است؛ بنابراین اگر میخواهید این کار را به طور صحیح انجام دهید، سعی کنید خوب گوش دادن را یاد بگیرید، با آنان دوست باشید و در این راه ناامید نشوید. در ضمن شما میتوانید از تست روانشناسی و شخصیتشناسی در سبکهای فرزند پروری نیز برای افزایش رابطه موثر استفاده کنید.
ما در این مقاله در مورد ارتباط موثر والدین با فرزندان، راههای برقراری این ارتباط و عوارض نداشتن رابطه خوب با آنان را برای شما توضیح دادیم. امیدواریم از مطالب مقاله ارتباط موثر والدین با فرزندان بهره کافی را برده باشید. از اینکه تا پایان مطلب ارتباط موثر والدین با فرزندان ما را با صبر و شکیبایی همراهی کردید، بسیار متشکریم.
سوالات متداول
۱_ از کجا بفهمیم که کسی از فرزند ما سو استفاده میکند؟
معمولاً کودکانی که مورد سوء استفاده یا تهدید دیگران قرار میگیرند مضطرب، ترسو، بیاعتماد و حساس هستند و در مقابل پرسشهای شما استرس گرفته و نمیتوانند پاسخ درستی بدهند. بهترین کار در این شرایط این است که سریعاً علت اضطراب و شخصی که آنان را آزار میدهد، پیدا کنید و از او دور نگه دارید و با صحبت کردن و محبت به کودک خود، آرامش دهید. در شرایط حاد نیز از مشاوران روانشناسی کمک بگیرید.
۲_ برخورد درست با کودک پرخاشگر چیست؟
پرخاشگری در کودکان هم زمینه وراثت داشته و هم در اثر اتفاقات محیط پیرامون پیش میآید. ابتدا سعی کنید علت عصبانیت آنان را کشف کرده و سپس با آنان صحبت کنید، همدلی کنید و به مشکلات آنان توجه داشته باشید. اگر به راهنمایی بیشتر نیاز داشتید، میتوانید از مشاوره متخصصان نیز استفاده کنید.