اضطراب اجتماعی یک وضعیت سلامت روانی است که به عنوان جمع هراسی یا فوبیای اجتماعی نیز شناخته می شود. در این وضعیت، فرد به طور مداوم با ترس شدید از قضاوت منفی و یا تحت نظر قرار گرفتن توسط دیگران مواجه می شود. بنابراین، فرد مبتلا به اضطراب اجتماعی از قرار گرفتن در موقعیت های اجتماعی نگران است و اغلب از این موقعیت ها پرهیز می کند. در این مقاله ذهن زیبا در مورد اضطراب اجتماعی، ریشه ها، علائم و درمان آن توضیح می دهد.
ریشه اضطراب اجتماعی
ریشه های اضطراب اجتماعی هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما عوامل مختلفی بر احتمال بروز این اختلال تأثیر می گذارند. به عنوان مثال، بر اساس تحقیقاتی که انجام شده، افراد مبتلا به این اختلال نشانگرهای بیولوژیکی خاصی از جمله افزایش جریان خون به بخش آمیگدال (که عامل ایجاد ترس است) در تصاویر مغزی خود نشان می دهند.
شواهدی نیز حاکی از آن است که عوامل ژنتیکی نیز نقش مهمی در بروز اضطراب اجتماعی ایفا می کنند، همانطور که در تمام اختلالات اضطرابی دیگر نیز دیده می شود.
همچنین، برخی ویژگی های جسمی که از دیدگاه هنجارهای اجتماعی غیرمعمول شناخته می شوند، ممکن است عوامل زمینه ساز برای بروز اضطراب اجتماعی باشند. این قضاوت های اشتباه ممکن است بر اساس ظاهر فیزیکی باشند و در نتیجه باعث بروز اضطراب شوند.
خلق و خو نیز به عنوان یک عامل موثر در ایجاد و تشدید اضطراب اجتماعی مطرح است، به ویژه اگر فرد به شرکت در فعالیت های اجتماعی به نوعی علاقه ای ندارد. این حالت معمولا با خجالتی بودن زیاد از حد فرد یا گریه کردن کودک هنگام ملاقات با افراد جدید نشان داده می شود.
علاوه براین، تغییرات مهم در زندگی به عنوان عامل مؤثر در بروز اضطراب اجتماعی مطرح می شوند، مانند تغییرات شغلی و یا موقعیت های مختلف اجتماعی که فرد ممکن است با آن روبرو شود.
در کل، برای پی بردن به ریشه های اضطراب اجتماعی، نیاز است که عوامل مختلفی از جمله نشانگرهای بیولوژیکی، عوامل ژنتیکی، محیط، خصوصیات فیزیکی و خلق و خو مورد بررسی قرار گیرند.
بهتر است بدانید، تست روانشناسی و شخصیت شناسی می توانند در تحلیل ریشه های اضطراب اجتماعی تاثیرگذار باشند.
بیشتر بخوانیم : اعتماد به نفس چیست
علائم اضطراب اجتماعی
علائم اضطراب اجتماعی
اضطراب اجتماعی شامل ترس، اضطراب و گوشه گیری است که روی روابط، کارهای روزمره، کار، مدرسه یا سایر فعالیت ها تاثیر می گذارد. برای شناسایی این اختلال، باید به علائم و نشانه های احساسی و رفتاری و علائم جسمی توجه کرد.
علائم و نشانه های احساسی و رفتاری اختلال اضطراب اجتماعی شامل موارد زیر است:
- از قرار گرفتن در موقعیت هایی که ممکن است مورد قضاوت منفی دیگران قرار بگیرید، اجتناب می کنید.
- نگران تحقیر شدن و خجالتی بودن خود هستید.
- از صحبت کردن و ارتباط برقرار کردن با غریبه ها ترس شدید دارید و از آن اجتناب می کنید.
- از انجام کارها یا صحبت کردن با مردم به دلیل خجالت کشیدن یا طر شدن توسط آن ها، ترس دارید.
- از موقعیت هایی که ممکن است در مرکز توجه قرار بگیرید، اجتناب می کنید.
علائم جسمی این اختلال شامل سرخ شدن ناشی از خجالت، ضربان قلب سریع، لرزیدن، تعریق، دل پیچه یا حالت تهوع، مشکل در حبس تنفس، سرگیجه یا سبکی سر، سیاهی رفتن چشم ها و تنش عضلانی است.
علاوه بر این، برخی افراد مبتلا به این اختلال، در موقعیت های اجتماعی به حالت حملات پانیک و بروز علائم اختلال پانیک مبتلا می شوند.
درمان اضطراب اجتماعی
بیشتر بخوانیم : تست خودشناسی برای نوجوان
درمان اضطراب اجتماعی
درمان اضطراب اجتماعی به وسیله روش های مختلف امکان پذیر است. این روش ها به بیمار کمک می کنند تا الگوهای فکری سالم تر و مکانیسم های مقابله مناسب را ایجاد کند و در حوزه روانی-اجتماعی پیشرفت کند. دو روش اصلی درمانی برای این اختلال وجود دارد:
- روان درمانی
روان‌درمانی با استفاده از روش های شناختی-رفتاری، به فرد می آموزد که چگونه الگوهای فکری، رفتاری و واکنش خود را در مواجهه با موقعیت های مختلف بهبود ببخشد. این اصلاح در واقع می تواند دستگاه عصبی را بهبود بخشد و عواطف را کنترل کند. تراپیست یا روانشناس همکاری مستمری با بیمار دارد تا با شخصیت شناسی، تفکرات و الگوهای رفتاری غیرمفید آن را تغییر دهد. در نتیجه، یاد می گیرد با استرس، اضطراب و موقعیت های دشوار بهتر برخورد کند و با آن ها هماهنگ شود.
- دارو درمانی
داروها ممکن است در کنترل علائم اضطراب اجتماعی در مدت کوتاه مؤثر باشند. اما به تنهایی، در بلند مدت برای افرادی که به این اختلال مبتلا هستند، هیچ کمکی نمی کند. بنابراین، استفاده از داروها باید همراه با یک برنامه‌ی روان درمانی هدفمند صورت پذیرد.
اضطراب اجتماعی کودکان
اضطراب اجتماعی در کودکان
اضطراب اجتماعی در کودکان یک وضعیت نگران کننده است که در بسیاری از موقعیت های اجتماعی، مانند مدرسه، تیم ها، قرارهای بازی، کلاس های زبان و حتی دیدارهای خانوادگی، به وجود می آید.
این نوع اختلال اضطراب می تواند بر کودکان تاثیرات منفی قابل توجهی داشته باشد. فوبیای اجتماعی می تواند منجر به مشکلات در عملکرد تحصیلی، روابط اجتماعی، اعتماد به نفس و سایر زمینه های عملکردی کودکان شود. کودکان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی به دلیل ترس از قضاوت منفی یا احساس خجالت، از شرکت در فعالیت های گروهی و همچنین ورزشی با همسالان خود خودداری می کنند.
مشاوره با ذهن زیبا
کودکان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی، احساس اضطراب شدیدی را در مواقع مختلف تجربه می کنند. این شامل مواردی مانند صحبت کردن در مقابل دیگران، خواندن با صدای بلند، ترس از ارزیابی توسط دیگران، ترس از خجالت و ترس از صحبت کردن با افراد ناآشنا، ترس از روبرو شدن با چیزهای جدید، وابستگی زیاد به والدین خود و سختی در برقراری ارتباط با دیگران و تشکیل گروه می شود.
بهتر است والدین با بهره گیری از خدمات روانشناسی و مشاوره از روانشناس متخصص کودکان، با ماهیت این اختلال آشنا شوند و به روش های مناسب با علائم آن برخورد کنند تا بتوانند به کودکان خود کمک کنند.
بیشتر بخوانیم : شخصیت شناسی از روی چهره
داروی اضطراب اجتماعی
بهترین قرص برای اضطراب اجتماعی
در ادامه برخی از بهترین قرص ها برای درمان اضطراب اجتماعی معرفی شده است:
- مونوآمین اکسیداز
این دارو قادر است به طور موثر اضطراب اجتماعی و حملات پانیک را کاهش دهد. علاوه بر اثر مثبتی که بر روی شادابی فرد دارد، به عنوان یک داروی ضد افسردگی هم عمل می کند.
در صورت تصمیم به مصرف این دارو (که باید حتما با تجویز و مشورت پزشک باشد)، تداخلات آن با سایر داروها را بررسی کنید. به ویژه، تداخل احتمالی با داروهای مسکن مانند ایبوپروفن و استامینوفن و همچنین قرص های ضدبارداری را در نظر بگیرید. این داروها ممکن است فشار خون را افزایش دهند، بنابراین توصیه می شود به هیچ وجه خودسرانه از آن ها استفاده نکنید.
ترانیل سیپرومین، سلژیلین، ایزوکاربوکسازید و فنلزین، برخی از نمونه های داروهای مونوآمین اکسیداز هستند. این داروها ممکن است منجر به عوارض جانبی نظیر سرگیجه، بی خوابی، اختلالات خواب، اسهال، یبوست، خشکی دهان و تهوع شوند.
- داروهای ssri
داروهای SSRI اثر ضد استرسی دارند و می توانند باعث افزایش ترشح هورمون شادی شوند. مصرف این داروها باعث کاهش استرس می شود. سروتونین یکی از پیام رسان های عصبی است که تاثیر زیادی بر روی میل جنسی، اشتها، خواب، حافظه و خلق و خو دارد. درمان با این داروها با یک دوز بسیار کم شروع می شود و سپس مقدار و دوز آنها افزایش می یابد. همچنین، این داروها می توانند به کاهش اضطراب نیز کمک کنند. بعضی از داروهای SSRI که می توان به آن ها اشاره کرد عبارتند از سرترالین، سیتالوپرام، فلوکستین و پاروکستین.
بعضی از عوارض جانبی این داروها شامل ضعف قوای جنسی، اختلالات خواب، اسهال، سرگیجه، حالت تهوع، خشکی دهان و ضعف عضلات هستند.
- تری سیکلیک ها
یکی از بهترین قرص های مورد استفاده در درمان اضطراب اجتماعی، تری سیکلیک ها هستند. عملکرد این دسته از داروها، تقریبا مشابه داروهای SSRI است. در مصرف این داروها، توصیه می شود ابتدا با مقدار کمی شروع کنید و سپس پزشک روانپزشک ممکن است دوز را افزایش دهد.
از جمله نمونه های تری سیکلیک ها می‌توان به ایمی پرامین و کلومی پرامین اشاره کرد.
تری سیکلیک ها دارای عوارض محدودی هستند و می توانید دوز آن ها را تنظیم کنید. برخی از عوارض مهم این دسته داروها عبارتند از افزایش وزن، تاری دید، یبوست، احساس تهوع، استفراغ، سرگیجه و اختلالات خواب.
بیشتر بخوانیم : راه های درمان بی حوصلگی
- بوسپیرون
بوسپیرون یکی از بهترین قرص ها برای درمان اضطراب اجتماعی است و به عنوان یک ضد افسردگی شناخته می شود. این دارو مفید برای کاهش اختلالات کوتاه و بلند مدت است و می تواند فعالیت شیمیایی مغز و خلق و خوی فرد را تحت تأثیر قرار دهد.
معمولا، بوسپیرون به مدت چند هفته برای فرد تجویز می شود و پس از آن و بعد از سپری شدن جلسات مشاوره ، روانپزشک باید تاثیر آن را روی بدن بیمار به طور کامل مشاهده کند. عوارض جانبی این دارو شامل سردرد، تهوع و سرگیجه می شوند و برخی از افراد با مصرف آن مشکلات خواب را تجربه می کنند.
- بنزودیازپین
یکی از بهترین داروهای ضد اضطراب که برای درمان اضطراب اجتماعی مورد استفاده قرار می گیرد، دسته داروهای بنزودیازپین است. این دارو یک آرامبخش قوی است و می تواند به کاهش گرفتگی عضلانی و آرام شدن ذهن کمک کند. بنزودیازپین با کاهش تحریک پذیری نورون ها، فعالیت مغز را آرام تر می کند.
برای مصرف بلند مدت این داروها باید توجه داشت که ممکن است باعث نقض تعادل، حافظه و خواب شود. مصرف بنزودیازپین باید با مشورت روانپزشک صورت گیرد و دوره درمانی باید به خوبی مشخص شود.
بعضی از داروهای بنزودیازپین شامل لورازپام، دیازپام، کلونازپام، کلردیازپوکساید و آلپرازولام هستند.
معمولا در حملات پانیک، بنزودیازپین ها برای یک سال تجویز می شوند. اگر برای مدت بیش از دو هفته از این دارو استفاده کرده اید، نباید آن را بدون مشورت با یک روانپزشک قطع کنید تا به بدن خود آسیب نرسانید.
بعضی از عوارض جانبی این دارو شامل افسردگی، سردرد، عدم تمرکز و اختلالات بینایی هستند.
در نهایت، مشاوره پزشک قبل از مصرف هر نوع دارو بسیار مهم است. پزشک شما می تواند بهترین روش درمانی را برای اضطراب اجتماعی شما تعیین کند و نسبت به تداخلات دارویی و عوارض جانبی احتمالی آگاهی کافی داشته باشد.
مشاوره با ذهن زیبا
